Kafeinin temel görevi, yorgunluk esnasında kanda artış gösteren bir sinirsel iletimi yavaşlatıcı kimyasal olan adenosinin reseptörlere bağlanmasını engelleyerek sinirsel iletimi hızlandırmasıdır. Aynı zamanda az miktarda dopamin sentezini arttırarak bu sayede kan basıncı arttırmakta, kişiye özgüven ve motivasyon vermektedir. Kan basıncı üzerindeki etkileri ile pump etkisini arttırabilmektedir. Ek olarak kortikal hormonların (adrenalin, noradrenalin) artmasını sağlayarak kandaki glikoz seviyesini arttırabilmektedir. Sağlık açısından antioksidan özellik gösterdiğine ve kalp krizi riskini düşürdüğüne, damar sağlığını korumaya yardımcı olduğuna dair çalışmalar bulunmaktadır. Mide asit sentezini arttırabilmekte hafif su atım özelliği nedeniyle de kabızlığa neden olabilmektedir. Ayni zamanda olumsuz etki olarak aşırı kullanımında demir ve suda çözünen vitaminlerin atılımında hızlanma görülebilir. Bazı durumlarda hafif diüretik etkisi nedeniyle kramp ve elde ayakta kasılmalar yapabilmektedir. Günlük kullanım sınır dozu kişiden kişiye değişmekle birlikte 1000mg olmasına karşın 200-300mg larda tutmak yararlı olacaktır. 200 ve üstü dozlarda anksiyeteye yol açabilmektedir. Bir bardak neskafe de yaklaşık 80mg kadar kafein vardır.